کد مطلب:102446 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:286
[صفحه 260] بندگان خدا! بیگمان روزگار همانگونه بر ماندگان و حاضران می گردد كه بر گذشتگان گردید، نه روزگار گذشته و پشت كرده باز می گردد و نه زمان كنونی همیشه باقی می ماند، سرانجام عمل كردنش مانند آغاز آنست، كارهایش با یكدیگر همانند (یا در حال پیشی جستن از یكدیگر) و نشانه هایش در روشنایی و راهنمایی به یاری یكدیگر برخاسته اند، روزگار چنان شما را به سوی قیامت پیش می راند كه ساربانی خشن شتران كم شیر و سبك پای خود را هی می زند و به پیش می راند، هر كس در این حركت از خود غافل ماند و بغیر خود پرداخت، در تیرگیها سرگردان می ماند و در پرتگاهها فرو می افتد و اهریمنانش او را در سركشی دور و درازی می كشانند و كارهای زشت و بد او را زیبا جلوه می دهند، در نتیجه، سرانجام حركت برندگان و پیشی جویندگان بهشت است و پایان راه عقب افتادگان و كسانی كه از حركت كوتاهی ورزیده اند (یا تجاوزكاران و گزافه پویان) آتش است. [صفحه 261] امیرالمومنین در این خطبه حركت ثابت و قانونمند جهان را با نشانه ها و قوانین طبیعی آن تبیین می كند و به آدمهای خفته و نا آگاه از این حركت، هشدار می دهد كه پیوسته با چشم باز و آگاهی ژرف، نگران این حركت باشند و گرنه در میان تیرگیهای طبیعت و اجتماع و نفس سرگردان می شوند و به جای راه به پرتگاه فرو می افتند و در این پرتگاه، دست ناپاك اهریمنان و دیوسیرتان گمراه كننده به سویش دراز می شود و بیش از پیش به سركشی و طغیان می كشاند چنانكه در قرآن بدین حقیقت چنین اشاره شده است: «و اخوانهم یمدونهم فی الغی ثم لا یقصرون»[2] (و برادران شیطانشان آنان را در گمراهی می كشند و از این كار هم از آن پس كوتاه نمی آیند) و چون در پرتگاه گمراهی همه ی ارزشها و فضیلتها واژگونه نمایش داده می شود، تباهیها و زشتیها بوسیله ی آموزگاران پلیدی و تباهی، زیبا و خوب جلوه داده می شوند. این سخن نیز اشاره بدین آیه ی قرآن است كه می فرماید: «افمن زین له سوء عمله فراه حسنا»[3] (مساوی آیا پس كسی كه بدی كارش برای او زیبا و آراسته شود و آنرا نیكی ببیند). آری حركت تاریخ انسانها را به مقصد نمی رساند، بلكه انسانها هستند كه با انتخاب راه و استفاده از اراده ی آزاد و شناخت مقصد، از قوانین تاریخ چنانكه باید سود می جویند و از میان مسابقه دهندگان به جایزه ی بزرگ كه بهشت است می رسند و آنان كه بیراهه را برگزیدند و از همه ی قوانین و حركتها نا آگاه ماندند یا خود را به غفلت زدند، در پایان این راه به آتش و سقوط در پرتگاه فرو می افتند.
«عباد الله، ان الدهر یجری بالباقین كجریه بالماضین، لا یعود ما قد ولی منه و لا یبقی سرمدا ما فیه. آخر فعاله كاوله. متشابهه اموره، متظاهره اعلامه، فكانكم بالساعه تحدوكم حدوالزاجر بشوله، فمن شغل نفسه بغیر نفسه تحیر فی الظلمات و ارتبك فی الهلكات و مدت به شیاطینه فی طغیانه و زینت له سیی ء اعماله. فالجنه غایه السابقین و النار غایه المفرطین.»[1].
صفحه 260، 261.